Choroby neurologiczne u dzieci

Zastanawiasz się jakie choroby neurologiczne dotykają dzieci? Może interesuje Cię ten temat? Masz dziecko, które jest chore i chciałbyś dowiedzieć się więcej o jego chorobie? A może chcesz wiedzieć, jakie są pierwsze symptomy chorób układu nerwowego, żeby móc obserwować swoją pociechę?

W poniższym artykule opiszemy krótko:

• Mózgowe porażenie dziecięce
• Choroby nerwowo-mięśniowe – SMA, Dystrofia, Miopatia, Neuropatia, Miastenia
• Wady dysraficzne – rozszczepy kręgosłupa
• Porażenie nerwu twarzowego

Mózgowe Porażenie Dziecięce (MPDz)

Definicja

Mózgowe porażenie dziecięce to zespół trwałych zaburzeń rozwoju ruchu i postawy powodujący ograniczenie aktywności, które przypisuje się niepostępującym zaburzeniom pojawiającym się w rozwoju mózgu płodu lub niemowlęcia. Zaburzeniom motorycznym towarzyszą często zaburzenia czucia, percepcji, poznania, komunikacji i zachowania, padaczka oraz wtórne problemy z układem mięśniowo-szkieletowym.

Jest to zespół zaburzeń wynikających z uszkodzenia Ośrodkowego Układu Nerwowego (OUN)*.

To najczęstsza choroba neurologiczna u dzieci, występuje w 2-3 przypadkach na 1000 żywych urodzeń. Jej przebieg może być bardzo różny. W zależności od tego kiedy i gdzie dojdzie do uszkodzenia mózgu i jak rozległe ono będzie, możemy obserwować bardzo różne objawy.

Podział

Możemy podzielić MPDz ze względu na czas wystąpienia uszkadzania OUN:

• Przedporodowe (prenatalne) – w tym okresie występuje kilka czynników ryzyka, które mogą prowadzić do powstania Mózgowego porażenia dziecięcego:
  • infekcje wrodzone
  • leki
  • niedokrwienie, zakrzepica
  • wady genetyczne
  • alkohol, papierosy
  • choroby metaboliczne matki
  • niedobór jodu
  • patologie ciąży

• Okołoporodowe (perinatalne) – tutaj ryzyko pojawia się w czasie porodu, to najczęstsze przyczyny MPDz. Są to np.:
  • wcześniactwo
  • niedotlenienie
  • hiperbilirubinemia – żółtaczka
  • powikłania porodu
  • hipoglikemia – obniżony poziom cukru we krwi
  • infekcje
  • uraz okołoporodowy

• Poporodowe (postnatalne) – tutaj zawarte są czynniki, które mogą pojawić się już po porodzie, nawet do 2 roku życia, ponieważ intensywny rozwój mózgu trwa jeszcze po urodzeniu, przez kilka lat. Czynnikami jakie tu mogą spowodować MPDz są:
  • uraz głowy i OUN
  • zakażenia Ośrodkowego Układu Nerwowowego
  • zatrzymanie akcji serca
  • drgawki noworodkowe

Możemy także podzielić MPDz, ze względu na przebieg na:

• łagodny
• umiarkowany
• ciężki

W zależności od rozległości uszkodzenia mózgu oraz tego, która jego część została uszkodzona, mogą wystąpić mniejsze bądź większe objawy.

Przy najlżejszej postaci tego zespołu zaburzenia są często bardzo małe, a czasem nawet ciężko je zauważyć. Natomiast w najcięższych przypadkach dziecko może być w śpiączce, niezdolne do samodzielnego funkcjonowania.

Objawy

Uszkodzenie mózgu powoduje spustoszenie przede wszystkim w układzie ruchu człowieka. Dochodzi do zaburzenia napięcia mięśniowego, na początku najczęściej jest ono znacznie obniżone. Dodatkowo dochodzą także niepokojące reakcje układ nerwowego, które powodują niekontrolowany wzrost napięcia mięśniowego. Mogą to być pierwsze symptomy MPDz, które można zaobserwować już u noworodka.

Są to np.:

• krzyżowanie nóg
• nagłe, mocne wygięcia głowy w kierunku grzbietu (tzw. opistotonus)
• mocno zaciśnięte pięści
• silne, nieadekwatne i nieskoordynowane ruchy ciała

Bardzo często odruchy pierwotne (jak np. odruch MORO, ATOS – szermierz, chwytny, ssania czy inne) nie zanikają, a w następstwie utrudniają funkcjonowanie. W późniejszym czasie dochodzi do wzrostu napięcia w mięśniach, w wyniku czego tworzą się w nich przykurcze oraz stają się one spastyczne. Oznacza to, że swobodny ruch kończynami jest często bardzo trudny do osiągnięcia, a codzienne funkcjonowanie jest znacznie utrudnione.

W zależności od tego, które części ciała są zaatakowane dzielimy MPDz na kilka typów:

Jest to uproszczony podział, ponieważ jest tak wiele różnych postaci tego schorzenia, że ciężko je sklasyfikować do kilku grup. Często jest tak, że zajęte są nogi, ale trudności pojawiają się także w innych obszarach ciała, jednak nie są one często aż tak istotne. Przedstawiamy, więc typy, z którymi możesz spotkać się najczęściej.

• Diplegia – gdy niedowład spastyczny dotyka głównie kończyn dolnych. Dotyczy 20-25% dzieci z MPDz.

Filmy przedstawiają wzorce chodu dzieci z diplegią:

• Tetraplegia – to postać najcięższa, w której niedowładne są zarówno kończyny dolne, jak i górne. Dotyka 20% chorych z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym.

• Hemiplegia – w tym przypadku dochodzi do zajęcia jednej strony ciała, gdzie lewa bądź prawa kończyna górna i dolna są niedowładne, natomiast strona przeciwna jest sprawna. Dotyczy ok. 30% dzieci z MPDz.

• Postać móżdżkowa (ataktyczna) – jest to trochę inny rodzaj porażenia, który dotyka całego ciała. Na początku objawia się mocno obniżonym napięciem, a później pojawiają się charakterystyczne zaburzenia równowagi, które mocno utrudniają poruszanie się. Postać ta dotyka ok. 15% osób chorych.

Objawy współtowarzyszące, które mogą wystąpić:

• padaczka
• zaburzenia czucia
• niepełnosprawność intelektualna
• głuchota
• zaburzenia mowy
• choroby przewodu pokarmowego
• zaburzenia widzenia

Niektórzy pacjenci rozwijają umiejętność samodzielnego chodu, inni chodzą z pomocą kul lub balkonika, jeszcze inni jeżdżą na wózku aktywnym, a Ci z najcięższą postacią są na wózku wożeni. Podział ten przedstawia skala do oceny sprawności osób z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym – skala GMFCS.

Zaburzenia występujące w Mózgowym Porażeniu Dziecięcym wpływają na codzienne funkcjonowanie, na ruch, odbieranie rzeczywistości, życie w społeczeństwie. Bardzo często wiążą się z bólem, deformacjami układu kostnego i innymi trudnościami.

Leczenie

Najważniejszym elementem leczenia MPDz jest REHABILITACJA. Głównie polega to na usprawnianiu pacjenta, poprawie jego zakresów ruchu, zmniejszenie przykurczów, poprawie wydolności, zwiększeniu siły mięśniowej. Ważne jest, aby jak najszybciej rozpoznać i zacząć leczenie mózgowego porażenia dziecięcego. W tym przypadku nie mamy jednak możliwości zadziałania na przyczynę, a leczymy jedynie objawy i skutki uszkodzenia mózgu. Jednak wraz z postępem medycyny, a w tym diagnostyki i rehabilitacji, możemy osiągać coraz lepsze rezultaty i znacznie zminimalizować skutki uszkodzeń. Głównymi metodami pracy, szczególnie na początku, są: metoda NDT-Bobath oraz Vojty. Później wykorzystujemy także koncepcję PNF oraz bardzo ważne ćwiczenia i trening siłowy.

Są także farmakologiczne metody wspomagające leczenie, takie jak: toksyna botulinowa, która zwiotcza mięsnie oraz inne środki mające takie działanie. Wykorzystuje się również metody operacyjne, np. selektywną rizotomię grzbietową. Jest to zabieg, który polega na przecięciu korzeni nerwowych, odpowiedzialnych za wzmożone napięcie mięśniowe.

Dodatkowo warto od początku skupić się na wszystkich aspektach i wprowadzić także terapię mowy, terapię widzenia, współpracę z psychologiem, terapeutą zajęciowym oraz dodatkowe elementy wspomagające terapię, np. masaż, hydroterapię, elektroterapię i inne. Częstym towarzyszem nas rehabilitantów i naszych pacjentów jest wszelakie zaopatrzenie ortopedyczne – ortezy, gorsety i inne.

Można też maluchy zapisywać na dodatkowe zajęcia i zarazić ich sportem. Jeśli będą chciały ćwiczyć i spędzać aktywnie czas z pasją, to możemy uzyskać niesamowite efekty. Motywacja jest kluczowa w walce z objawami MPDz, a niestety jest to walka na całe życie. Jednak jest bardzo wiele cudownych osób, które się nie poddały i walczą o swoje życie osiągając niesamowite rezultaty.

Znane osoby z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym:

• RJ Mitte – aktor, model
• Justin Gallegos – biegacz
• Gabriel Szyttenholm – triatlonista
• Miles „Smiles” Taylor – sztangowiec
• Keah Brown – pisarka i dziennikarka
• Dan Keplinger – artysta, malarz
• Nicolas Hamilton – kierowca wyścigowy
• Abbey Curran – miss Iowa USA
• Josh Blue – komik
• Geri Jewell – aktorka, komik
• Christy Brown – malarz, pisarz i poeta ( jest film o nim – „My left foot”)
• Bonner Paddock – samodzielnie zdobył Kilimanjaro
• Sophia Warner – lekkoatletka, paraolimpijka

Choroby nerowowo-mięśniowe

Choroby nerwowo-mięśniowe to szeroko pojęta grupa zaburzeń, z których wszystkie obejmują uszkodzenie lub dysfunkcję nerwów obwodowych lub mięśni.

Mamy kilka najczęściej występujących chorób nerwowo-mięśniowych u dzieci.

Rdzeniowy zanik mięśni (SMA)

Jest to rzadka choroba o ciężkim przebiegu, w której, z powodu genetycznej wady, dochodzi do obumierania komórek nerwowych (motoneurony) w rdzeniu kręgowym. Utrata motoneuronów oznacza brak możliwości skurczu i rozkurczu mięśni. Mięśnie, które nie pracują, zaczynają zanikać.

Objawy choroby w zdecydowanej większości pojawiają się w okresie niemowlęcym lub wczesnym dzieciństwie. Od kiedy wprowadzono opiekę oddechową oraz refundowany lek Nusinersen, choroba nie jest już tak śmiertelna, jak była kiedyś. Zajmowała niechlubne pierwsze miejsce, jako najczęstsza genetyczna przyczyna śmierci dzieci do drugiego roku życia :(.

Ważne, że rdzeniowy zanik mięśni nie ma wpływu na rozwój poznawczy i intelektualny. Wiele osób z SMA pracuje na odpowiedzialnych stanowiskach i bardzo dobrze sobie z tym radzą.

Więcej o SMA możecie przeczytać TU.

Dystrofia wrodzona

Jest to choroba genetyczna i postępująca. Dziedziczy się recesywnie z chromosomem X (chromosom płci), na którym jest gen DMD, kodujący białko dystrofinę. Jest ono odpowiedzialne za stabilizację błony komórkowej mięśni podczas skurczu i rozkurczu. W wyniku mutacji genu DMD, białko przestaje być produkowane. W rezultacie dochodzi do martwicy włókien mięśniowych i zaniku mięśni.

Choroba ta dotyka głównie chłopców. Gdyż, jeśli dziewczynka ma jeden chromosom X, na którym doszło do mutacji genu DMD, a drugi tej mutacji nie ma, to będzie jedynie nosicielką choroby i objawy się u niej nie pojawią. Mogą jednak pojawić się u jej męskiego potomka. Natomiast chłopcy mają tylko jeden chromosom X, więc, jeśli doszło na nim do mutacji, to niestety będą chorzy na dystrofię.

Najczęściej występują dwa typy dystrofii.

Dystrofia Duchenne’a (DMD)

Jest to częstsza, silniejsza postać, występuje u 1 na 3500 urodzeń chłopców.

U dzieci z dystrofią często obserwujemy opóźniony rozwój ruchowy, zaczynają chodzić dopiero ok. 18 miesiąca życia. To późno, ale jest to górna granica normy, dlatego często nie bierzemy tego za objaw choroby, którą na początku ciężko dostrzec. Jak pisaliśmy, jest to choroba postępująca, także z każdym rokiem pojawiających się objawów będzie coraz więcej. Na początku dochodzi do osłabienia mięśni bliżej tułowia – obręczy barkowej, biodrowej, dopiero na końcu w rękach czy stopach. Dystrofię diagnozuje się około 4 roku życia.

Postawa chłopców z tą chorobą jest dość charakterystyczna, ponieważ mają oni mocno pogłębioną lordozę lędźwiową, wystający brzuch, przeprosty w stawach kolanowych. Ich chód jest chwiejny. Mają oni także pogrubione mięśnie łydek, jest to tzw. rzekomy lub prawdziwy przerost. W wyniku tego, że osłabione są mięśnie obręczy biodrowej, tułowia, dzieci kompensują tę słabość i używają tych mięśni, które są silniejsze, przez to zwiększa się ich masa mięśniowa i dochodzi do przerostu. Charakterystycznym objawem jest również, tzw. objaw Gowersa, czyli wspinanie się po sobie. Ze względu na słabość mięśniową dzieci mają trudność ze wstaniem z pozycji leżącej, więc pomagają sobie łapiąc się kolejno za stopy, kolana, biodra, tułów, aby wstać.

W wieku 6-11 lat znacznie spada siła mięśniowa i tworzą się przykurcze w stawach skokowych, dzieci zaczynają chodzić na palcach. Później ok. 12-13 roku życia najczęściej muszą już korzystać z wózka inwalidzkiego. Średni wiek przeżycia wynosi ok. 20 lat, a przyczyną śmierci są najczęściej problemy z oddychaniem. Mięśnie oddechowe zanikają i uniemożliwiają funkcjonowanie organizmu. Bardzo często pod koniec życia chłopcy muszą korzystać z respiratora.

Dystrofia Beckera (BMD)

Jest to łagodniejsza postać, występuje rzadziej, u ok. 1 na 18 000 żywych chłopców.

Obraz kliniczny tego typu dystrofii jest podobny, jednak łagodniejszy. Rzadsza jest skolioza kręgosłupa, przebieg jest wolniejszy i ujawnia się dopiero ok. 12 roku życia. Pacjenci żyją dłużej.

Leczenie dystrofii jest bardzo trudne, większość leków jest tylko objawowa, część jest jeszcze w okresie prób. Medycyna skupia się na spowolnieniu występowania objawów choroby. Dlatego bardzo istotna jest tutaj rola fizjoterapii.

Miopatia wrodzona

Miopatie wrodzone to szeroki zakres zaburzeń, które powodują hipotonię, czyli obniżone napięcie mięśniowe w okresie noworodkowym i wczesnym dzieciństwie. W przeciwieństwie do wrodzonej dystrofii mięśniowej, osłabienie u pacjentów z wrodzonymi miopatiami jest mniej postępujące. Osłabienie może być głębokie w okresie noworodkowym, ale zwykle jest stabilne w czasie i może nawet wykazywać poprawę.

Osłabienie mięśni jest zazwyczaj uogólnione, bardziej dotykając mięśni położonych bliżej środka ciała.

Charakterystyczne jest tutaj osłabienie mięśni twarzy, opadanie powiek.

Jest kilka różnych typów miopatii, rozróżnia się je na podstawie biopsji mięśni, czyli w zależności od tego jak wyglądają włókna mięśniowe wewnątrz i do jakich zmian dochodzi. Każda z nich wynika z mutacji na konkretnym genie.

Każda z rodzajów miopatii może mieć trochę inny przebieg, a także obejmować inne partie mięśni. Jednak cechą wspólną jest uogólniona słabość mięśniowa. Często pacjenci Ci mają trudności w poruszaniu się, zmagają się z licznymi przykurczami i trudnościami w funkcjonowaniu.

Bardzo ważna jest tutaj fizjoterapia i wszelaka aktywność fizyczna, a także terapia oddechowa. Istotne jest, aby zapobiegać postępowi choroby, zmniejszać słabość mięśniową oraz dbać o mięśnie oddechowe. Niestety w przypadku zajęcia tych mięśni może dojść do niemożności oddychania i śmierci pacjenta.

Leczenie miopatii wrodzonych jest cały czas w fazie badań. Na razie mamy jedynie możliwość wpływania na objawy i zapobieganiu postępowi choroby.

Neuropatia wrodzona

Neuropatie to rzadkie zespoły neurologiczne objawiające się osłabieniem siły mięśniowej kończyn, wiotkością oraz zniesieniem odruchów ścięgnistych ( to jest m.in. ten odruch, gdy delikatnie uderzymy młoteczkiem pod kolanem i noga sama się prostuje w kolanie).

Neuropatie możemy podzielić na czuciowo-ruchowe oraz czuciowe i autonomiczne.

Najczęstsze neuropatie, z którymi możesz spotkać się u dzieci to:

Czuciowo-ruchowe:

• Typ I – choroba Charcota-Mairiego-Tootha – strzałkowy zanik mięśni. Najczęściej występująca neuropatia, pojawia się u 1 dziecka na 20 000 urodzeń. Większość pacjentów obserwuje objawy w pierwszych 10 latach życia, jednak są i tacy, których choroba ta dotyka dopiero w wieku 50/60 lat. Niedowład mięśniowy zaczyna się od stóp, pierwszym z objawów jest nadmierne wysklepienie stóp i nieprawidłowe ustawienie palców (tzw. palce młotkowate). Następnie dochodzi do zaników mięśni strzałkowych, co powoduje tzw. bociani chód (wysokie unoszenie nóg), opadanie stóp i niemożność chodzenia na piętach. Powstaje także stopa końsko-szpotawa. Następnie zajmowane są kolejne mięśnie.
  Chorobie tej mogą towarzyszyć: zanik nerwów wzrokowych, bezwład, drżenie zamiarowe, głuchota czy zniekształcenia kostne.
  Przebieg choroby jest powoli postępujący. Większość pacjentów wykorzystuje zaopatrzenie ortopedyczne, jednak zachowuje zdolność chodzenia.
• Typ II – strzałkowy zanik mięśni typu aksonalnego. Bardzo podobny do typu I, różni się tym, że mięśnie nie zanikają a dochodzi do ich niedowładu. Pacjenci nie mogą chodzić na piętach i palcach, jednak postępuje wolniej a poziom sprawności jest wyższy.
• Typ III- choroba Dejerine’a-Sottasa. Ma znacznie cięższy przebieg niż poprzednie. Wiotkość mięśniowa jest uogólniona od pierwszych dni życia, dzieci często umierają w pierwszych latach życia z powodu infekcji.

Czuciowe i autonomiczne

Tutaj wyróżniamy 4 typy, nie będziemy ich opisywać dokładnie. W tej grupie neuropatii dochodzi głównie do zaburzeń czucia oraz zniesienia odruchów. Charakterystyczna dla typu II jest niewrażliwość na ból, która może powodować wiele problemów: samookaleczeń, złamań, owrzodzeń, oparzeń. Zmniejszona jest też potliwość skóry. W dwóch ostatnich typach występuje jednak nadwrażliwość na ból, pojawiają się takie objawy jak wymioty, pobudzenie, nadmierna potliwość. W ostatnim z typów może wystąpić także niepełnosprawność intelektualna.

Miastenia wrodzona i nabyta

W miastenii dochodzi do zaburzenia przewodnictwa nerowowo-mięśniowego. Są to zespoły chorobowe, w których dochodzi do wiotkości, osłabienia mięśni, również twarzy, zaburzeń oddychania oraz trudności w karmieniu. Ich przyczyną może być:

• miastenia u matki – pojawia się przemijający zespół miasteniczny, który trwa ok. 6 tygodni u noworodka
• leczenie matki siarczanem magnezu (lek na rzucawkę)
• zatrucie jadem kiełbasianem u niemowląt
• wrodzone

Wrodzone miastenie objawiają się obniżaniem siły mięśniowej w mięśniach gałkoruchowych, połykania, kończyn. Można to także zdiagnozować przy pomocy EMG.

Miastenia nabyta występuje u 5-10 dzieci na 100 000 urodzeń, częściej u dziewczynek. Początek choroby jest powolny i może pojawić się po infekcji, szczepieniu czy silnym stresie. Zaobserwować możemy wtedy szybką męczliwość mięśni. Występuje opadanie powiek, podwójne widzenie. Mogą zostać zaatakowane jedynie mięśni gałek ocznych, ale wiotkość może być także uogólniona, także przebieg choroby może być różny.

Wady dysraficzne

Są to wrodzone wady układu nerwowego. To jedne z częściej spotykanych wad genetycznych. Częstość występowania to:

• na świecie 0,7-0,8:1000
• w Europie 0,41-1,9:1000
• w Polsce 2,05-2,68:1000

Choroby tej grupy ujawniają się na skutek uszkodzenia układu nerwowego w okresie zamykania się cewy nerwowej. Proces ten kończy się ok. 27 dnia życia płodowego. Gdy w tym czasie zadziała jakiś czynnik, który uszkodzi cewę nerwową, dochodzi do anomalii. Jak do uszkodzenia dojdzie w części głowowej – dochodzi do nieprawidłowego rozwoju mózgu, jak w części ogonowej, dochodzi do uszkodzenia rdzenia kręgowego i kręgosłupa.

Do czynników zaburzających proces tworzenia się cewy zaliczamy:

• niektóre leki – np. kwas walproinowy (lek przeciwpadaczkowy)
• mykotoksyny w ziarnach zbóż
• cukrzycę
• otyłość matki
• zakażenia wirusowe
• niedotlenienie (związane z krwawieniem w czasie ciąży)

Szczególne działanie ochronne ma tutaj kwas foliowy, dlatego tak ważne jest jego przyjmowanie w czasie ciąży. Najlepiej zacząć go brać jeszcze przed zajściem w ciążę. Eksperci zalecają przyjmowanie 0,4 mg na dobę kwasu foliowego, na miesiąc przed zajściem w ciążę i do 12 tygodnia ciąży.

Wadę dysraficzną można zdiagnozować już w ciąży, podczas kontrolnych USG, jeśli jest takie podejrzenie, warto zrobić dodatkowe badania i zapisać się do specjalistycznego ośrodka do porodu.

Podział

Mamy tutaj: brak mózgowia, przepukliny głowy oraz rozszczepy kręgosłupa. Te ostatnie są najczęstsze i pokrótce przedstawimy, jakie są jego rodzaje:

• Rozszczep kręgosłupa torbielowaty (otwarty), jest to tak zwana przepuklina:
  • oponowa
  • oponowo-rdzeniowa – najczęstsza
  • rdzeniowa
• Rozszczep kręgosłupa zamknięty:
  • zatoka skórna
  • zakotwiczenie rdzenia
  • tłuszczak
  • diastomatomyelia

We wszystkich wymienionych rodzajach rozszczepów dojść może do zakotwiczenia rdzenia, w wyniku czego zaburzona jest jego ruchliwość. Zwiększa to napięcie nerwów obwodowych i prowadzi do osłabienia funkcji kończyn, deformacji kostnych czy nietrzymania moczu oraz kału.

Objawy

• zaburzenia narządu ruchu
• wodogłowie
• zakotwicznie rdzenia
• zaburzenia neurogenne układu moczowego
• zespół Arnolda-Chiariego – przemieszczenie się tyłomózgowia do kanału rdzenia kręgowego
• zaburzenia neurogenne układu pokarmowego

Mogę one wystąpić wszystkie naraz, jednak jest to rzadkie, najczęściej występuje część z nich. Z tym że zaburzenie narządu ruchu jest podstawowym objawem.

Leczenie

Leczenie rozpoczyna się już od pierwszych dni życia, chociaż plan ustalany jest jeszcze w czasie ciąży. Pierwsze działania to operacyjne zamknięcie rdzenia czy leczenie wodogłowia.

Rehabilitację również rozpoczyna się od pierwszych dni życia i jest to bardzo istotny aspekt życia dzieci z wadami dysraficznymi. Polega ona na zachowaniu jak największej sprawności ruchowej oraz psychicznej. Ze szczególnym naciskiem na samodzielność pacjenta.

Porażenie nerwu twarzowego

Porażenie nerwu twarzowego stosunkowo często dotyka dzieci. Nerw twarzowy (VII nerw czaszkowy) jest nerwem mieszanym, w którego skład wchodzą włókna ruchowe, które unerwiają mięśnie twarzy oraz włókna czuciowe, które odpowiadają za słuch, smak oraz czucie w obrębie twarzy.

Przyczyny porażenia tego nerwu nie są jednoznacznie określone, czasem występuje w wyniku oziębienia, poszczepienne czy po zakażeniu wirusem. Może pojawić się w przebiegu zapalenia ucha środkowego, albo być jednym
z wczesnych objawów białaczki!! Rzadszymi przyczynami są urazy w okolicy głowy czy powikłania zabiegów.

Gdy dojdzie do porażenia nerwu twarzowego objawy są od razu widoczne
i pojawiają się najczęściej po jednej stronie twarzy. Są to:

• ból ucha
• nieżyt nosa
• ból głowy
• złe samopoczucie
• wygładzenie twarzy po stronie porażenia
• opadanie kącika ust
• zanik ruchów mimicznych – np. niemożność zmarszczenia czoła
• niedomykanie powieki

Podstawowym leczeniem są ćwiczenia kinezyterapii, czyli wszelkie ćwiczenia mimiczne twarzy.

Często wspomagamy się także zabiegami fizykoterapii. Wykorzystuje się światłoterapię, masaż oraz elektrostymulację.

W przypadku, w którym znamy przyczynę porażenia, działamy na nią farmakologicznie, np. w przypadku zakażenia wirusowego czy bakteryjnego.

Rokowanie w przypadku porażenia nerwu twarzowego jest dobre i najczęściej po 4-8 tygodniach obserwuje się ustąpienie objawów.

Podsumowanie

Mamy nadzieję, że udało nam się w skrócie przekazać najważniejsze informacje na temat chorób neurologicznych dotykających dzieci. Uważamy, że istotne jest, aby znać je oraz wiedzieć jak przebiegają. Dzięki tej wiedzy szybciej możesz dostrzec nieprawidłowości u swojego dziecka czy pociechy bliskich. Diagnoza we wczesnym etapie rozwoju jest kluczowa do szybkiego rozpoczęcia terapii i uzyskania jak najlepszych efektów.

Może znajdzie się tu także ktoś, kto interesuje się tematem albo zaczyna swoją przygodę z fizjoterapią i ten artykuł będzie dla niego przydatny. Mamy nadzieję, że nasz przekaz jest jasny i przystępny. Jeśli masz jakieś pytania, lub może chcesz dowiedzieć się więcej o którejś z chorób – śmiało pisz do nas, czy to w komentarzu, czy na maila.

Chcielibyśmy także, aby temat niepełnosprawności ruchowej był bardziej przystępny i znany w naszym społeczeństwie. Wiemy, że jest wśród nas jest dużo ludzi z różnymi niepełnosprawnościami i chcielibyśmy, aby wszyscy traktowali ich tak samo, jak każdego innego człowieka. A im więcej wiemy o kimś, tym bliższy może się dla nas stać :).

Jeśli chcesz zobaczyć jak wygląda fizjoterapia dzieci z chorobami neurologicznymi to zapraszamy Cię na naszego instagrama i facebook’a. Tam często wrzucamy filmiki pokazujące jak wygląda nasza praca.

• Instagram
• Facebook

Wyjaśnienia:

*OUN – Ośrodkowy Układ Nerwowy, czyli centrum zarządzania całym naszym organizmem, na który składa się MÓZG oraz RDZEŃ KRĘGOWY.

Niedowład spastyczny – oznacza to, że w danej części ciała doszło do wzmożenia napięcia mięśniowego, w wyniku, którego ruchy w tym obszarze są utrudnione i zaburzone. Człowiek nie ma pełnej kontroli nad ruchem ręki czy nogi, ponieważ przez uszkodzenie mózgu, napięcie w kończynie jest za duże i trzyma stawy w danym ułożeniu.

Źródła:

Grażyna Banaszek , Krzysztof Zeman , Maria Borkowska , Teresa Orlik , Włodzimierz Kuliński; FIZJOTERAPIA W PEDIATRII, PZWL, Warszawa, 2012.
Kirsten Vitrikas, Heather Dalton, Dakota Breish; Cerebral Palsy: An Overview, American Family Physician, 2020, 101(4):213-220.
Mariusz Pawłowski, Jakub S. Gąsior, Marcin Bonikowski, Marek Dąbrowski; Selektywna rizotomia grzbietowa w leczeniu spastyczności u pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym, Polski Przegląd Neurologiczny, Tom 12, Nr 1 (2016).
Neil Wimalasundera, Valerie L Stevenson; Cerebral palsy, Practical Neurology, 16(3):184-94, 2016.
Russell J Butterfield; Congenital Muscular Dystrophy and Congenital Myopathy, CONTINUUM (MINNEAP MINN)2019; 25(6, MUSCLE AND NEUROMUSCULAR JUNCTION DISORDERS):1640–1661.

Źródła zdjęć:

Canva, Neil Wimalasundera, Valerie L Stevenson; Cerebral palsy, Practical Neurology, 16(3):184-94, 2016.