Twoje dziecko stawia palce stóp do środka? A może stawia tak tylko jedną ze stóp? Zastanawiasz się, dlaczego Twój maluch tak chodzi? Czy to może być niebezpieczne?
Jeśli odpowiedź, chociaż na jedno z tych pytań jest twierdząca – czytaj dalej. Znajdziesz tutaj informacje:
- Co to jest chód gołębi
- Przyczyny, że dziecko stawia palce stóp do środka
- Co jest normą w danym okresie rozwoju dziecka
- Na co zwrócić uwagę
- Kilka ćwiczeń i zabaw na zmniejszenie rotacji zewnętrznej kończyny dolnej oraz prawidłowe ustawienie stopy
Co to jest chód gołębi
Jest to chód z palcami jednej lub obu stóp skierowanymi do środka. Często można zauważyć, że dzieci, szczególnie te najmłodsze, poruszają się rotując nogi do wewnątrz. Czasem nawet zahaczają się o własne stopy czy kolana, co może powodować upadki. Niekiedy wygląda to nawet niepokojąco. Ważne jest, aby obserwować dziecko i dawać mu odpowiednie warunki do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Niektóre zachowania są w początkowym rozwoju dziecka zupełnie normalne i samoistnie zanikną.
Przyczyny tego, że dziecko stawia palce stóp do środka
Może to być spowodowane zwiększoną rotacją wewnętrzną stawu biodrowego lub piszczeli, bądź przywiedzeniem przodostopia. Występuje najczęściej u niemowlaków i mniejszych dzieci (zdj. 4).
Jest to bardzo częsta wada kończyny dolnej u dzieci.
Co jest normą w danym okresie rozwoju dziecka?
Do 1 roku życia
W pierwszym roku życia najpowszechniejszą przyczyną chodu gołębiego jest przywiedzenie przodostopia (zdj. 3), czyli wada stopy. Na szczęście zwykle ustępuje ona samoistnie do końca pierwszego roku życia.
Źródło: Sass P, Hassan G. Lower extremity abnormalities in children
[published correction appears in Am Fam Physician. 2004;69(5):1049].
Am Fam Physician. 2003;68(3):462
Czubek pięty powinien być skierowany na 2 palec u stopy (tak jak to jest na pierwszym rysunku powyżej). W sytuacji, gdy pada na 3,4,lub 5 palec to mamy do czynienia z przywiedzeniem przodostopia, czyli przód stopy jest przesunięty do środka bardziej niż jej tył. Wiąże się to również z wydłużeniem brzegu bocznego stopy i skróceniem przyśrodkowego(czy tu czegoś nie brakuje).
Jeśli stopa jest elastyczna (to znaczy, że da się ją bez problemu ustawić w pozycji NORMAL), wada ta nie wymaga leczenia i zniknie samoistnie. Jeśli nie, może to być sztywna deformacja, która będzie wymagała leczenia, jednak wszystko zależy od stopnia deformacji i wieku dziecka. Bardzo często interwencje rozpoczyna się już od urodzenia i są to bierne ustawienia stopy w prawidłowy sposób, przez np. gipsowanie.
Niektóre wady mogą wymagać operacji. Wiąże się ona jednak z ryzykiem niepowiedzenia i wystąpienia powikłań. W związku z tym powinno się sprawdzić to od razu, gdy zauważymy jakąś deformację stopy u swojego dziecka.
Do 5 roku życia
Między 1 a 5 rokiem życia może występować zwiększona rotacja wewnętrzna piszczeli (zdj. 2). Jest to w tym wieku najczęstsza przyczyna chodu gołębiego. Powinna samoistnie zaniknąć po ukończeniu 5 roku życia. W innym przypadku warto skonsultować to ustawienie z lekarzem, w celu zrobienia odpowiednich badań obrazowych i ustalenia planu działania.
Do 8 roku życia
Natomiast zwiększona rotacja wewnętrzna kości udowej (zdj. 1) może występować u dzieci w wieku 4-7 lat i w wieku 8 lat powinna zaniknąć. Warto jednak obserwować poziom tej wady u dziecka i wprowadzać dużo aktywności fizycznej oraz ćwiczeń profilaktycznych. Jest to istotne, ponieważ powtarzane wzorce pracy mięśni mogą prowadzić do utrwalenia takiego ustawienia.
Na co zwrócić uwagę, gdy maluch stawia palce stóp do środka?
Dzieci, u których występuje któryś z wyżej wymienionych objawów częściej siadają w siadzie W, ponieważ jest im tak wygodniej. Badania jednak nie potwierdzają, że ta pozycja ma wpływ na pogłębianie wad kończyn dolnych. Natomiast nie powinien być to jedyny sposób siadu dziecka, ponieważ różnorodność jest bardzo ważna dla prawidłowej pracy mięśni.
Jak mogłeś/aś zauważyć chód ten może być normalnym etapem w rozwoju dziecka i często nie trzeba się tym przejmować. Jednak warto obserwować swojego malucha, sprawdzać, czy nie wpływa to negatywnie na wykonywane czynności i inne obszary życia.
Czasem zaburzenia te mogą wynikać ze słabych mięśni czy zwiększonej bądź zmniejszonej elastyczności więzadeł i mięśni. Na szczęście codzienna aktywność fizyczna dziecka i odpowiednie zabawy ruchowe mogą pomóc i zabezpieczyć aparat ruchu dziecka na przyszłość. Warto dbać o to, aby kończyny dolne młodych ludzi były silne i elastyczne.
Jednak, jeśli Twoje dziecko ma powyżej 8 lat i dalej stawia palce stóp do środka, należy się temu przyjrzeć. Konieczne może być przeprowadzenie odpowiednich badań obrazowych i konsultacji z lekarzem ortopedą.
Kilka ćwiczeń i zabaw na zmniejszenie rotacji zewnętrznej kończyny dolnej oraz prawidłowe ustawienie stopy:
1. WYŚCIGI PO TORACH
Celem jest jak najszybsze dotarcie do celu po cienkim pasku (może to być grubsza wstążka, guma theraband czy przyklejona szeroka taśma izolacyjna). Robimy dwa tory tej samej długości oraz metę, idąc, nie można zboczyć z toru i dotknąć jakąś częścią stopy podłogi. Wygrywa ten, który pierwszy dotrze do celu.
Wersja bez rywalizacji: może być jakaś rzecz do zdobycia na końcu toru – np. ulubiona zabawka, która tonie i trzeba ją szybko uratować 😉
2. KTÓRE KOLANO SILNIEJSZE
Stajesz z dzieckiem w klęku jednonóż naprzeciwko siebie, jedna osoba klęczy na lewej, druga na prawej nodze. Kolana, które są u góry stykają się bokiem. Na sygnał przepychacie się kolanami, kto pierwszy się przewróci przegrywa.
Jeśli na początku będzie to za trudne dla malucha, można pozwolić mu się podpierać rękoma.
3. BUDUJEMY MOSTY
Dziecko leży na plecach ze zgiętymi kolanami. Naszym zadaniem jest przejeżdżanie lub przechodzenie samochodzikami czy miśkami pod mostem, który otwiera się jak maluch unosi pupę do góry.
4. WYŚCIGI ŻAB
Wyznaczamy start i metę, celem jest jak najszybsze pokonanie trasy skacząc jak żaba.
Można również zmienić na wersję bez rywalizacji, patrz punkt 1.
5. CZYTANIE KSIĄŻEK O STOPACH
Dziecko siada w pozycji motylka, opierając się o ścianę. Ty siadasz naprzeciwko niego, w tej samej pozycji. Razem staracie się kolanami być jak najbliżej podłogi, plecy powinny być jak najbardziej wyprostowane i na znak zaczynacie czytać swoje książki. Otwieracie stopy brzegami przyśrodkowymi na zewnątrz i brzegami bocznymi do siebie (patrz zdj.), na kolejny znak zamykacie książki i poprawiacie pozycję.
Podsumowanie
Jeśli Twoje dziecko stawia palce stóp do środka, to porusza się tzw. CHODEM GOŁĘBIM. Wiesz już, że w pewnym wieku takie objawy mogą wystąpić i nie ma się czym martwić. Mówiliśmy też o tym, że warto je obserwować i wprowadzać profilaktyczne zabawy ruchowe w życie dziecka.
W naszym życiu aktywność fizyczna była obecna od początku. Natka, dzięki temu, że już jako mała dziewczynka z tatą i braćmi biegała, chodziła po górach i pływała w jeziorach, do dzisiaj to kocha i nie ma problemu z wykonywaniem przeróżnych dyscyplin sportowych.
Tomek, już jako maluch zaczął swoją przygodę z ćwiczeniami, ponieważ zmagał się ze skoliozą i obniżonym napięciem mięśniowym, ale dzięki wysiłkom jego rodziców udało mu się z tego wyjść i teraz świetnie radzi sobie ze skakaniem i graniem w różne gry zespołowe.
Doświadczył sam na sobie, że dzięki aktywności fizycznej jego ciało, a nawet umysł, czują się lepiej :).
Zapraszamy Cię do zapoznania się z naszą OFERTĄ i REHABILITACJĄ RODZINNĄ.
Źródła:
Lower Extremity Abnormalities in Children
CAITLYN M. RERUCHA, MD; CALEB DICKISON, DO; and DREW C. BAIRD, MD, Carl R. Darnall Army Medical
Center, Fort Hood, Texas 2017
Źródła zdjęć:
Canva, Adobe Stock
